Ο πληθωρισμός έρχεται! Θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά?

Είναι γεγονός  ότι ο πληθωρισμός αποτελεί το σημαντικότερο και πιο δημοφιλές πρόβλημα της οικονομικής από την εποχή της Bullionist controversy και τη διαμάχη μονεταριστών και κευνσιανών. Λίγο καιρό μετά από τις δηλώσεις Bernankie & Tricet για το παράξενο και άξιο ερευνών φαινόμενο του πληθωρισμού καθώς και των αιτίων που το προκαλούν θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μια άλλη διάσταση του φαινομένου παρουσιάζοντας μια υβριδική προσέγγιση της παγκόσμιας οικονομικής πολιτικής.

  Ας αρχίσουμε αναλύοντας τις αιτίες που προκαλούν τoν πληθωρισμό. Αυτές εστιάζονται στις δυο πλευρές που χτυπούν το τελικό προϊόν προκειμένου να του διαμορφώσουν την τελική τιμή, έτσι έχουμε την τελική ζήτηση που αντιμετωπίζει το προϊόν(της οικονομίας) και το κόστος παραγωγής που υποδεικνύετε από τις μεταβολές του δείκτη τιμών παραγωγού. Κατά τη περίοδο της ευφορίας είναι λογικό οι τιμές και ο ΔΤΚ να τραβούν την ανηφόρα, αυτό συνοδεύετε από την ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση των εισοδημάτων που προκαλούν τη ζήτηση, με αυτή τη παραδοχή είτε είναι μια μικρή οικονομία είτε μια μεγάλη η νομισματική πολιτική είναι αποτελεσματική αφού με τον έλεγχο των επιτοκίων και της προσφοράς χρήματος μπορεί να επιβραδύνει την οικονομική δραστηριότητα και να ελέγξει αποτελεσματικά το ύψος των τιμών. Από την άλλη πλευρά αυτή του κόστους παράγωγης η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει βίαια την ραγδαία αύξηση που έχει έλθει τα τελευταία χρόνια στη αγορά εμπορευμάτων. Τα αποτελέσματα είναι δραματικά τόσο για την αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού όσο και τη μετακύλυση του στους καταναλωτές. Οι οικονομίες αντιμετωπίζουν ολοένα και υψηλότερες τιμές πρώτων υλών χωρίς να συνοδεύονται από υψηλοτέρα εισοδήματα των καταναλωτών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πραγματική μείωση των εισοδημάτων που οδηγεί σε ύφεση την οικονομία μιας και οι τιμές των πρώτων υλών καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο μέρος στο τελικό εισόδημα. Με βάση ένα ιδανικό υπόδειγμα όταν έχουμε αύξηση της ζήτησης αργά η γρήγορα θα υπάρξει και μια αύξηση στις τιμές των πρώτων υλων. 
    Ας δούμε τώρα τι συνέβη στις μεγαλύτερες και τι στις μικρότερες οικονομίες του πλανήτη. Οι οικονομίες της Ευρώπης και της Αμερικής είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές πρώτων υλών όπως πετρελαίου και μεταλλευμάτων κυρίως για μεταποίηση, εδώ εισέρχονται οι αναδυόμενοι γίγαντες της παγκόσμιας οικονομίας. Τα τελευταία χρόνια δεν παρατηρήσαμε μεγάλη αύξηση στη κατανάλωση των ΗΠΑ και Ευρώπης στο κλάδο των πρώτων υλών....το ράλι στην εν λόγο αγορά προκάλεσε η αύξηση της ζήτησης των αναδυόμενων χωρών που κατά κύριο λόγο χρησιμοποιούν για την δική τους εσωτερική  μεγέθυνση και όχι μόνο για αγαθά που παράγουν για τον ανεπτυγμένο κόσμο. Με λίγα λόγια οι αναδυόμενες οικονομίες προκάλεσαν ένα φαινόμενο που πλήρωσαν περισσότερο οι μεγάλες οικονομίες. Οι μεγάλες Κεντρικές τράπεζες αντιμετώπισαν αυτόν τον υψηλό πληθωρισμό με αύξηση των επιτοκίων και εφάρμοσαν γενικά συσταλτική πολιτική σε μια περίοδο που δε θα χαρακτηριζόταν ως ράλι των οικονομιών τους. Οι συνέπειες είναι μπροστά μας, η μείωση της ζήτησης των αγαθών οδήγησε της μεγάλες οικονομίες σε ύφεση και αφού κάλυπταν μεγάλο μέρος της ζήτησης των πρώτων υλών οδήγησαν στην πτώση και τη αγορά εμπορευμάτων, ενώ βλέπουμε να διατηρούνται οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης των οικονομιών BRIC. Όταν οι αγορές των ΗΠΑ και Ευρώπης επανέλθουν τότε ένα νέο Bull market rally μας περιμένει στα εμπορεύματα και πάλι θα αντιμετωπίζουμε τα ιδία προβλήματα. Έτσι βλέπουμε την αναποτελεσματικότητα της νομισματικής πολίτικης όταν έχουμε εξωγενή αύξηση του κόστους παραγωγής.

   Ένας τρόπος να αλλάξει η παραδοσιακή οικονομική με ένα υβριδικό μοντέλο σύμπραξης της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής βρίσκεται στα χεριά των ηγετών των κρατών του G20. Είναι μονόδρομος η απεξάρτηση από ευμετάβλητες τιμές εμπορευμάτων όπως το πετρέλαιο. Και τώρα η ενδυνάμωση του ανταγωνισμού στα είδη των πρώτων υλών φαντάζει πλέον ως η αποτελεσματικότερη μέθοδος. Είναι αναγκαίο να αντιμετωπίζεται ως ένα χαρτοφυλάκιο όπου οφείλουν να ελέγχουν τη διακύμανση δηλαδή τον πληθωρισμό.

Εκτιμήσεις πρώτου τρίμηνου 2010! Τα πράγματα δυσκολεύουν!

Είναι γεγονός ότι μετά την τελευταία αναθεώρηση στα στοιχεία του ΑΕΠ τόσο για το σύνολο που ήταν αναμενόμενο όσο και για το περίεργο 4 τρίμηνο τα πράγματα παίρνουν μια άλλη τροπή και το μέλλον παραμένει ομιχλώδες χωρίς προοπτικές βελτιώσεις. Το τέλος του 2009 μας βρίσκει με γοργή επιβράδυνση την βιομηχανικής δραστηριότητας και με μια έντονη μεταβλητότητα στις βιομηχανικές παραγγελίες πράγμα που μας ανησυχεί για το επερχόμενο ύψος της ανεργίας στο πρώτο τρίμηνο. Η αύξηση που σημειώνεται στο δείκτη τιμών παραγωγού και μάλλον θα συνεχιστεί για όλο το έτος λόγο της σταθεροποίησης και ενδεχομένου ραλλι στην αγορά των πρώτον υλών σε συνδυασμό με την ενίσχυση του δολαρίου, αποτελεί εκρηκτικό μίγμα κοκτειλ για το προφίλ της ελληνικής οικονομίας και όχι τόσο για την υπόλοιπη ευρώπη. Η περεταίρω αύξηση του δείκτη είναι σίγουρο ότι θα πλήξει τα κέρδη των βιομηχανικών κλάδων και αν δεν υπάρξει βελτίωση από τη πλευρά της ζήτησης τότε ενδεχομένως να αναπροσαρμόσουν και το ύψος παραγωγής( προς τα κάτω). Το σημαντικότερο για τη βελτίωση από τη πλευρά της ζήτησης αποτελεί η περίφημη πιστωτική επέκταση από της τράπεζες που μάλλον μοιάζει απίθανη για το πρώτο τρίμηνο λόγο των υψηλοτέρων spread και την αδυναμία των τραπεζών να βρουν φτηνή χρηματοδότηση για της ανάγκες τους και κατεπεκταση για τους εν δυνάμει δανειολήπτες, όσο δε τα spreads δεν πέφτουν κάτω από τις 190 Μ.Β προκειμένου τα δάνεια να είναι αποδεκτά και από των επιχειρηματικό κόσμο (συν το ότι θα βελτιωθούν και οι ισολογισμοί των τραπεζών από την έκθεση τους σε αυτά) τότε και ο κλάδος του λιανεμπορίου θα συνεχίσει την καθοδική του πορεία με έντονους ρυθμούς που θα συνοδευτούν από ιδιαίτερα υψηλές επισφάλειες (αφού δεν θα μπορούν να αναχρηματοδοτήσουν της ανάγκες τους). Τα ήδη υψηλά επιτόκια έχουν επιδράσει και στη αγορά κατοικίας όπου τα σημάδια της το πρώτο τρίμηνο μάλλον θα είναι σφαγή με ελάχιστα στεγαστικά δάνεια και ελάχιστες κατασκευές..... Ένα άλλο σημαντικό στοιχειό για το ΑΕΠ του πρώτου τρίμηνου είναι η δημόσιες δαπάνες όπου βλέποντας τα αποτελέσματα του Ιανουαρίου όπως αυτά δημοσιεύτηκαν από την τράπεζα της Ελλάδος δείχνουν σαφέστατα την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να κόψει δαπάνες πράγμα που οδηγεί μαθηματικά σε μείωση εισοδήματος( ελπίζουμε να είναι δαπάνες με φαινόμενο παραγκωνισμού)